Przejdź do zawartości

Garry Winogrand

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Garry Winogrand
Ilustracja
Wystawa Garry’ego Winogranda, San Francisco Museum of Modern Art
Data i miejsce urodzenia

14 stycznia 1928
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

19 marca 1984
Tijuana, Meksyk

Przyczyna śmierci

nowotwór pęcherzyka żółciowego

Zawód, zajęcie

fotograf, fotoreporter

Narodowość

amerykańska

Małżeństwo

Adrienne Lubeau
Judy Teller
Eileen Adele Hale

Dzieci

3

Garry Winogrand (ur. 14 stycznia 1928, zm. 19 marca 1984) – amerykański fotograf; jeden z najbardziej charakterystycznych artystów fotografii dokumentalnej oraz ulicznej lat 60. i 70. XX wieku[1]. Był bardzo płodnym twórcą – jego dorobek artystyczny szacuje się na ponad 5 mln zdjęć[2].

Głównym tematem jego zdjęć była Ameryka. Fotografując miasto rejestrował ludzi, zwierzęta oraz wszystkie nieoczywiste obiekty. Zwykle fotografował w czerni i bieli[3].

Często fotografował z zaskoczenia. Specjalizował się w szybkich ujęciach. Używał szerokokątnego obiektywu – uważał, że poza kadrem dzieją się rzeczy, o których widz powinien wiedzieć[4]. Większość jego zdjęć posiada przekrzywiony kadr co może wynikać z techniki robienia zdjęć[5].

Winogrand prawie nigdy nie wywoływał od razu swoich zdjęć. Czasem czekał dwa lata, aż sam nabierze dystansu do tego co uchwycił na zdjęciach[6].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 14 stycznia 1928 roku w robotniczej rodzinie[1]. Jego rodzice, Abraham i Beata przybyli do USA z Budapesztu i Warszawy. Wraz z rodzicami i siostrą Stellą mieszkał w małym mieszkaniu pracowniczym żydowskiej części Bronxu. To tutaj, w dzieciństwie, nabrał nawyku spacerowania wieczorami ulicami miasta, obserwując otaczające go życie[4].

Po ukończeniu osiemnastomiesięcznej służby w amerykańskim lotnictwie, rozpoczął naukę malarstwa w City College of New York (1947–1948). Naukę kontynuował na Columbia University (1948–1951). Na uniwersytecie oprócz malarstwa zainteresowała go także fotografia. W 1951 uczęszczał na zajęcia do Alexeya Brodovitcha w New School for Social Research[4].

W 1956 roku Winogrand ożenił się z Adrienne Lubeau. Mieli dwoje dzieci – Laurie oraz Ethana. Rozwiedli się w 1966. Rok później Winogrand poślubił Judy Teller. Związek trwał do 1969 roku. W 1972 roku ożenił się po raz trzeci. Eileen Adele Hale była jego ostatnią żoną, z którą żył do swojej śmierci. Z Eileen mieli córkę Melissę[4].

1 lutego 1984 roku zdiagnozowano u Winogranda nowotwór pęcherzyka żółciowego. Zmarł 19 marca w klinice Garson w Tijuana w Nowym Meksyku[4].

Kariera

[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie aparatu Leica M4 z obiektywem Summicron 50mm f/2. Aparat został tak sfotografowany, że wszystko wokół niego jest białe.
Leica M4 – ulubiony aparat Winogranda

W latach 50. i 60. XX wieku działał jako fotoreporter i fotograf reklamowy. W latach 1952–1954 współpracował z agencją wydawniczą PIX Publishing na Manhattanie a od 1954 roku z Brackman Associates[4].

Scena plażowa na Coney Island, przedstawiająca mężczyznę unoszącego kobietę ponad falami, wystawiona została w 1955 roku na wystawie The Family of Man w Museum of Modern Art (MoMA) w Nowym Jorku[7]. Wystawę na całym świecie zobaczyło około 9 mln zwiedzających.

W 1958 roku, odbyła się pierwsza indywidualna wystawa Winogranda, w Image Gallery w Nowym Jorku.

W latach 60. XX wieku zajął się fotografią uliczną. Fotografował zarówno osoby wpływowe jak i przypadkowo spotkanych przechodniów; manifestacje antywojenne; zwierzęta w zoo oraz na rodeo[5].

Pierwszą znaczącą dla fotografa wystawą, była wystawa zbiorowa w 1963 roku w MoMA. Prócz Garrego, prezentowali na niej swoje prace: Minor White, George Krause, Jerome Liebling, oraz Ken Heyman[8].

W 1964 roku uzyskał Stypendium Guggenheima (kolejne dwa razy w 1969 i 1979 roku). W tym samym czasie zyskał uznanie Johna Szarkowskiego (dyrektora departamentu fotografii w MoMA), który to wspierał Winogranda recenzjami, pomagał mu w organizacji wystaw[7].

W 1969 roku wydał książkę The Animals, zawierającą zdjęcia z zoo w Bronksie oraz z Coney Island Aquarium. Na swoich zdjęciach pokazał zwierzęta, ludzi oraz zachowania jednych i drugich[9].

Na początku lat 70. zrezygnował z pracy komercyjnej. W 1971 roku rozpoczął pracę jako wykładowca na Institute of Design, and Technology w Chicago a w latach 1973–1978 na University of Texas w Austin[4].

W 1975 roku wydał album Women Are Beautiful w którym pokazał kobiety w przestrzeni miejskiej. Uchwyconych zwykle ukradkiem w ich naturalnych pozach[10].

W wydanej w 1980 roku książce Stock Photographs zaprezentował zdjęcia z Fort Worth Fat Stock Show and Rodeo[11][12].

Garry Winogranda pozostawił po sobie bardzo dużo niewywołanych zdjęć. Archiwum, zdeponowane w Center for Creative Photography (CCP), zawiera między innymi: ponad 20000 wstępnych odbitek, 20000 stykówek, 100000 negatywów, 30500 kołowych slajdów oraz mniejsze ilości zdjęć zrobionych Polaroidem[4].

Wystawy indywidualne

[edytuj | edytuj kod]
  • 1969 – The Animals, Museum of Modern Art, Nowy Jork[13];
  • 1972 – Light Gallery, Nowy Jork;
  • 1975 – Women are Beautiful, Light Gallery, Nowy Jork;
  • 1977 – Light Gallery, Nowy Jork[5];
  • 1977 – The Cronin Gallery, Houston;
  • 1977 – Public Relations, Museum of Modern Art, Nowy Jork;
  • 1979 – The Rodeo, Alan Frumkin Gallery, Chicago;
  • 1979 – Greece, Light Gallery, Nowy Jork;
  • 1980 – Uniwersytet Kolorado w Boulder;
  • 1980 – Garry Winogrand: Retrospective, Fraenkel Gallery, San Francisco;
  • 1980 – Galerie de Photographie, Biblioteka Narodowa Francji, Paryż;
  • 1981 – The Burton Gallery of Photographic Art, Toronto;
  • 1981 – Light Gallery, Nowy Jork;
  • 1983 – Big Shots, Photographs of Celebrities, 1960–80, Fraenkel Gallery, San Francisco;
  • 1984 – Garry Winogrand: A Celebration, Light Gallery, Nowy Jork;
  • 1984 – Women are Beautiful, Zabriskie Gallery, Nowy Jork;
  • 1984 – Recent Works, Houston Center for Photography, Texas;
  • 1985 – Williams College Museum of Art, Williamstown, Massachusetts;
  • 1986 – Little-known Photographs by Garry Winogrand, Fraenkel Gallery, San Francisco;
  • 1988 – Garry Winogrand, Museum of Modern Art. Retrospective;
  • 2001 – Winogrand's Street Theater, Rencontres d'Arles festival, Arles, France;
  • 2013/2014 – Garry Winogrand, San Francisco Museum of Modern Art, San Francisco, marzec–kwiecień 2013; National Gallery of Art, Washington, marzec–czerwiec 2014; Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork, czerwiec–wrzesień 2014; Galerie nationale du Jeu de Paume, Paryż, październik 2014 – luty 2015[14][15];
  • 2019 – Garry Winogrand: Color, Brooklyn Museum, Brooklyn, maj–grudzień 2019[16].

Wystawy zbiorowe

[edytuj | edytuj kod]
  • 1955 – The Family of Man, The Museum of Modern Art, Nowy Jork[17];
  • 1957 – Seventy Photographers Look at New York, The Museum of Modern Art, Nowy Jork;
  • 1963 – Photography '63, George Eastman House, Rochester, Nowy Jork;
  • 1964 – The Photographer's Eye, Museum of Modern Art, Nowy Jork. Kurator: John Szarkowski[18];
  • 1966 – Toward a Social Landscape, George Eastman House, Rochester. Fotografie Winogranda, Bruce Davidsona, Lee Friedlandera, Danny Lyona oraz Duane Michalsa, Kurator: Nathan Lyons;
  • 1967 – New Documents, Museum of Modern Art, Nowy Jork, z Diane Arbus i Lee Friedlander, Kurator: John Szarkowski;
  • 1969 – New Photography USA, wystawa objazdowa przygotowana dla International Program of Museum of Modern Art, Nowy Jork;
  • 1970 – The Descriptive Tradition: Seven Photographers, Uniwersytet Bostoński, Massachusetts;
  • 1971 – Seen in Passing, Latent Image Gallery, Houston;
  • 1975 – 14 American Photographers, Baltimore Museum of Art, Maryland;
  • 1976 – The Great American Rodeo, Fort Worth Art Museum, Texas;
  • 1978 – Mirrors and Windows: American Photography since 1960, Museum of Modern Art, Nowy Jork;
  • 1981 – Garry Winogrand, Larry Clark and Arthur Tress, G. Ray Hawkins Gallery, Los Angeles;
  • 1981 – Bruce Davidson and Garry Winogrand, Moderna Museet / Fotografiska, Sztokholm;
  • 1981 – Central Park Photographs: Lee Friedlander, Tod Papageorge and Garry Winogrand, The Dairy in Central Park, Nowy Jork, 1980;
  • 1983 – Masters of the Street: Henri Cartier-Bresson, Josef Koudelka, Robert Frank and Garry Winogrand, University Gallery, University of Massachusetts Amherst.

Kolekcje

[edytuj | edytuj kod]

Prace Winogranda znajdują się zbiorach publicznych:

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Publikacje indywidualne

[edytuj | edytuj kod]

Publikacje zbiorowe

[edytuj | edytuj kod]
  • Winogrand / Lindbergh: Women. Cologne: Walther Konig, 2017. ISBN 978-3960980261. Fotografie z Women Are Beautiful (1975) autorstwa Winogranda oraz On Street Petera Lindbergh, a także inne kolorowe fotografie Winogranda. Wydano z okazji wystawy Peter Lindbergh / Garry Winogrand: Women on Street na Kulturzentrum NRW-Forum, Düsseldorf, 2017. Tekst w języku angielskim i niemieckim.
  • Garry Winogrand: All Things are Photographable (2018) – film dokumentalny Sashy Waters Freyer.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b n, Najlepsi z najlepszych… Garry Winogrand (cz.7) [online], ŁÓDŹ STREET PHOTOGRAPHY – Fotografia uliczna w Łodzi, 6 stycznia 2017 [dostęp 2019-12-23] (pol.).
  2. Exibart Editorial Staff, Garry Winogrand: All Things are Photographable [online], Exibart Street [dostęp 2019-12-23] (ang.).
  3. Michael Hoppen Gallery – Artist – Garry Winogrand – – Park Avenue New York 1959 [online], web.archive.org, 29 listopada 2011 [dostęp 2019-12-23] [zarchiwizowane z adresu 2011-11-29].
  4. a b c d e f g h Gary Winogrand « Scratchin the Itch ! – A photography blog [online], web.archive.org, 26 kwietnia 2012 [dostęp 2019-12-23].
  5. a b c d e Andy Grundberg, Garry Winogrand, Innovator in Photography, „The New York Times”, 21 marca 1984, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-12-22] (ang.).
  6. Camera Works: Photo Essay (washingtonpost.com) [online], washingtonpost.com [dostęp 2019-12-23].
  7. a b Garry Winogrand – wystawa mistrza ulicznej fotografii #NYC – Travel [online], miumag.pl, 30 czerwca 2014 [dostęp 2019-12-23].
  8. Five Unrelated Photographers [online], The Museum of Modern Art [dostęp 2019-12-23] (ang.).
  9. 4127, The Animals and Their Keepers: Garry Winogrand and Photography After September 11th [online], AMERICAN SUBURB X, 4 stycznia 2013 [dostęp 2019-12-23] (ang.).
  10. Winogrand's Women Are Beautiful | Worcester Art Museum [online], worcesterart.org [dostęp 2019-12-23].
  11. kopeikingallery.com [online], kopeikingallery.com [dostęp 2019-12-23].
  12. Winogrand, Garry, 1928-1984., Stock photographs : the Fort Worth Fat Stock Show and Rodeo, Austin: University of Texas Press, 1980, ISBN 0-292-72433-0, OCLC 7088892 [dostęp 2019-12-23].
  13. The Animals [online].
  14. Garry Winogrand [online], nga.gov [dostęp 2019-12-22].
  15. Exhibition Overview [online], metmuseum.org [dostęp 2019-12-22].
  16. Brooklyn Museum: Garry Winogrand: Color [online], brooklynmuseum.org [dostęp 2019-12-22].
  17. Holland Cotter, No Moral, No Uplift, Just a Restless ‘Click’, „The New York Times”, 3 lipca 2014, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-12-22] (ang.).
  18. The Museum of Modern Art No20 [online].
  19. George Eastman House America Seen Series [online], web.archive.org, 9 grudnia 2000 [dostęp 2019-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2000-12-09].
  20. Garry Winogrand | MoMA [online], The Museum of Modern Art [dostęp 2019-12-22] (ang.).
  21. Houston, Texas [online], whitney.org [dostęp 2019-12-22] (ang.).
  22. a b John Simon Guggenheim Foundation | Garry Winogrand [online] [dostęp 2019-12-22] (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]